احتساب نمرات مردودی دانشجویان در معدل لغو شد

هیئت عمومی دیوان عدالت اداری، طی رأی شماره ۲۱۵۶۰۳۱ مورخ ۶ آذر ۱۴۰۳ بخشی از ماده ۱۱ آیین نامه یکپارچه مقررات آموزشی دوره های تحصیلی کارد،، کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکتری تخصصی مصوب جلسه شماره ۹۶۲ مورخ ۲۵ تیر ۱۴۰۲ شورای عالی برنامه ریزی آموزشی که متضمن احتساب نمرات مردودی دانشجویان در میانگین کل دوره است را از تاریخ تصویب ابطال کرد.

ابطال این بخش از ماده ۱۱ آیین نامه یکپارچه مقررات آموزشی دوره های تحصیلی کارد،، کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکتری تخصصی به دلیل شکایت یکی از دانشجویان رخ داده است که در جهت تبیین و تشریح خواسته خود اعلام کرده است:

به استحضار می رساند شورای عالی برنامه ریزی آموزشی در جلسه ۹۶۲ مورخ ۲۵ تیر ۱۴۰۲ آیین نامه یکپارچه مقررات آموزشی دوره های تحصیلی کارد،، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی را تصویب کرده است. در ماده ۱۱ آیین نامه آمده است: دانشجویی که در هر نیم سال در یک یا چند درس نمره قبولی ،ب نکند، چنانچه در نیم سال های بعدی، درس یا دروس مذکور را با نمره قبولی بگذراند، نمره یا نمره های مردودی قبلی در ریز نمرات تحصیلی دانشجو ثبت شده و این نمره ها در میانگین نیم سال و کل دوره مح،ه می شود.

در تبصره ۱ این ماده به دانشگاه اجازه داده می شود با درخواست دانشجو، نمره حدا،ر یک درس مردودی را از میانگین کل دوره حذف نماید، اما در ادامه به شورای هدایت استعداد های درخشان اجازه می دهد مجازات دیگری برای این دانشجو اعمال کند به گونه ای که اگر دانشجویی با استفاده از این تبصره حائز شرایط استعداد درخشان شود را از شمول تسهیلات خود خارج نماید.

لازم به توضیح است بر مبنای ماده ۱۶ آیین نامه اخیرالذکر، ضمانت اجرای عدم ،ب نمره ۱۰ به ،وان نمره قبولی هر درس در مقطع کارد، و کارشناسی (پیوسته و ناپیوسته)، مشروطی احتمالی در همان نیم سال تحصیلی ا،ام به گذراندن مجدد درس مردودی است که ممکن است منجر به افزایش سنوات تحصیلی و مآلاً عدم فارغ التحصیلی دانشجو شود.

این در حالی است که براساس دادنامه شماره ۱۴۰۳۳۱۳۹۰۰۰۰۷۴۱۹۲۷ مورخ ۲۹ ،داد ۱۴۰۳ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، درس مردودی در میانگین کل نمرات، تحمیل محرومیت و نوعی مجازات بوده و مغایر با اصول سی ام و سی و ششم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ماده (۱) قانون تأمین وسایل و امکانات تحصیل اطفال و جوانان ایر، مصوب سال ۱۳۵۳ در خصوص حق تحصیل اشخاص است. بنابر مراتب فوق، رسیدگی و ابطال آن ،مت از ماده ۱۱ آیین نامه مذکور که متضمن مح،ه نمرات مردودی دانشجویان در میانگین کل نمرات است، از تاریخ تصویب مورد استدعاست.\xa0

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

آیین نامه یکپارچه مقررات آموزشی دوره های تحصیلی کارد،، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی،\xa0ماده ۱۱ دانشجویی که در هر نیم سال در یک یا چند درس نمره قبولی ،ب نکند، چنانچه در نیم سال های بعدی، درس یا دروس مذکور را با نمره قبولی بگذراند، نمره یا نمره های مردودی قبلی در ریز نمرات تحصیلی دانشجو ثبت شده و این نمره ها در میانگین نیم سال و کل دوره مح،ه می شود.\xa0

علی رغم ابلاغ دادخواست و ضمائم آن به و، علوم، تحقیقات و فناوری تا زمان رسیدگی به پرونده در جلسه هیأت عمومی دیوان عدالت اداری پاسخی از آن مرجع واصل نشده است.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ۶ آذر ۱۴۰۳ به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیأت عمومی و هیأت های تخصصی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با ا،ریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی

اولاً درخصوص مقاطع کارد، و کارشناسی (پیوسته و ناپیوسته)، برمبنای ماده ۲۴ ناظر بر ماده ۱۶ آیین نامه یکپارچه مقررات آموزشی دوره های تحصیلی کارد،، کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکتری تخصصی مصوب جلسه شماره ۹۶۲ مورخ ۲۵ تیر ۱۴۰۲ شورای عالی برنامه ریزی آموزشی، ضمانت اجرای عدم ،ب نمره ۱۰ به ،وان نمره قبولی هر درس در مقاطع مذکور، مشروطی احتمالی در همان نیمسال تحصیلی و ا،ام به گذراندن مجدد دروس مردودی است که ممکن است منجر به افزایش سنوات تحصیلی و مآلاً عدم فارغ التحصیلی دانشجو شود.

ث،اً در ارتباط با مقطع کارشناسی ارشد، به موجب ماده ۳۷ ناظر بر ماده ۲۹ آیین نامه مزبور، ضمانت اجرای عدم ،ب نمره ۱۲ به ،وان نمره قبولیِ هر درس در این مقطع، مشروطی احتمالی در همان نیم سال تحصیلی و ا،ام به گذراندن مجدد درس مردودی است که ممکن است منجر به افزایش سنوات تحصیلی و به تبع آن محرومیت از حق دفاع از پایان نامه کارشناسی ارشد شود.

ثالثاً پیرامون مقطع دکتری تخصصی، مطابق تبصره ۳ ماده ۴۸ ناظر بر ماده ۴۰ آیین نامه صدرالذکر، ضمانت اجرای عدم ،ب نمره ۱۴ به ،وان نمره قبولی هر درس در مقطع فوق الذکر، ا،ام به گذراندن مجدد درس مردودی است که ممکن است منجر به افزایش سنوات تحصیلی و به تبع آن محرومیت از حق دفاع از رساله دکتری شود و لذا مح،ه نمره دروس مردودی در مرحله ارزیابی جامع و نتیجتاً سلب حق دانشجو در ورود به مرحله ارزیابی جامع ناظر به مقطع دکتری تخصصی و همینطور احتساب نمره مردودی در میانگین کل در مقاطع تحصیلی پیشین، با وصف ضمانت اجرای مقرر شامل ضرورت گذراندن مجدد درس یا دروس مردودی، پرداخت شهریه مربوط به درس مردودی جهت اخذ مجدد آن و مآلاً ا،اج در صورت عبور از حدنصاب مجاز نیم سال های تحصیلی، تحمیل محرومیت بوده و با لحاظ آثار تبعی آن در وضعیت ادامه تحصیل و استخدام و اشتغال شخص، مغایر بند ۳ اصل سوم و اصول سی ام و سی و ششم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ماده ۱ قانون تأمین وسایل و امکانات تحصیل اطفال و جوانان ایر، مصوب سال ۱۳۵۳ درخصوص حق تحصیل اشخاص است و بنا به مراتب فوق که در آراء هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه های ۱۴۰۳۳۱۳۹۰۰۰۰۷۴۱۹۲۷ مورخ ۲۹/\u200f۰۳/\u200f۱۴۰۳\u202c ۱۴۰۳۳۱۳۹۰۰۰۰۳۸۴۲۹۰ مورخ ۱۸/\u200f۰۲/\u200f۱۴۰۳\u202c ۱۴۰۱۰۹۹۷۰۹۰۵۸۱۱۲۵۴ مورخ ۱۲/\u200f۰۷/\u200f۱۴۰۱\u202c و ۱۴۰۳۳۱۳۹۰۰۰۱۶۲۴۲۴۳ مورخ ۱۰/\u200f۰۷/\u200f۱۴۰۳\u202c نیز منع، شده است.

آن ،مت از ماده ۱۱ آیین نامه یکپارچه مقررات آموزشی دوره های تحصیلی کارد،، کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکتری تخصصی مصوب جلسه شماره ۹۶۲ مورخ ۲۵/\u200f۰۴/\u200f۱۴۰۲\u202c شورای عالی برنامه ریزی آموزشی که متضمن احتساب نمرات مردودی دانشجویان در میانگین کل دوره است، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار بوده و مستند به بند ۱ ماده ۱۲ و مواد ۱۳ و ۸۸ قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ از تاریخ تصویب ابطال می شود. این رأی براساس ماده ۹۳ قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحی مصوب ۱۰/۲/۱۴۰۲) در رسیدگی و تصمیم گیری مراجع قضایی و اداری معتبر و ملاک عمل است.

منبع: ،